Normy żywienia człowieka- część 2

Hej :)

W dzisiejszej notce nadal jesteśmy w temacie obracającym się wokół norm żywienia. 

Punktem wyjścia do ustalenia norm żywienia, jest określenie zapotrzebowania- określa ono najniższe spożycie, umożliwiające optymalne funkcjonowanie organizmu człowieka we wszystkich przejawach jego działalności, przy którym ryzyko powstawania niedoboru danego składnika jest praktycznie zerowe. 

W Polsce najważniejszymi normami żywienia są: EAR, RDA oraz AI. Szczególne zastosowanie mają także inne wskaźniki: GDA oraz UL. Przejdźmy zatem do rozszyfrowania tych skrótów. 

1. EAR: średnie zapotrzebowanie grupy: pokrywa zapotrzebowanie ok. 50% zdrowych, prawidłowo odżywionych osób w grupie. Służy głównie do oceny spożycia. Ważne jest aby spożycie składnika nie było mniejsze niż EAR, bo może to prowadzić do dużych niedoborów. Biorąc pod uwagę grupę ludności EAR powie nam u jakiego odsetka osób w grupie spożycie składnika jest niedostateczne (poniżej EAR). W żywieniu indywidualnym EAR służy ocenie prawdopodobieństwa, czy zwyczajowe spożycie jest powyżej lub poniżej EAR (niedostateczne czy nadmierne).
2. RDA: zalecane spożycie: pokrywa zapotrzebowanie ok. 97,5% zdrowych, prawidłowo odżywionych osób w grupie. Służy planowaniu żywienia na poziomie indywidualnym.
3. AI: wystarczające spożycie: ilość uznana na podstawie badań eksperymentalnych lub obserwacji przeciętnego spożycia żywności przez osoby zdrowe i prawidłowo odżywione, za wystarczającą dla prawie wszystkich (ok. 100%) zdrowych i prawidłowo odżywionych osób w grupie. 

UL: górny tolerowany poziom spożycia: jest to najwyższy tolerowany biologicznie poziom zwyczajowego spożycia ze wszystkich źródeł (z żywności, wody pitnej i suplementów), który nie wywołuje efektów toksycznych dla zdrowia u prawie wszystkich (ok. 97,5%) z danej populacji. Wskaźnik UL nie jest normą żywienia! W dużym uproszczeniu mówi nam czy nie przekarmiamy się związkami mineralnymi i witaminami, które w określonych ilościach są niezbędne, ale w nadmiarze prowadzą do wielu negatywnych konsekwencji zdrowotnych. 

GDA:  wskazane dzienne spożycie: Wartość GDA podawana jest przez producenta dobrowolnie i powinna dotyczyć energii, a także czterech składników odżywczych, których wpływ jest szczególnie widoczny w przypadku ryzyka wystąpienia tzw. chorób dietozależnych: wartość tłuszczu ogółem, ilość nasyconych kwasów tłuszczowych, ilość cukrów prostych i ilość sodu (lub soli). Dodatkowo producent może umieścić informację o ilości węglowodanów ogółem, błonnika pokarmowego i białka. Trzeba jednak pamiętać, że wskaźnik ten odnosi się do przykładowej dziennej racji pokarmowej o ilości energii 2000 kcal dla kobiet i 2500 dla mężczyzn. 

Więcej o GDA można poczytać na http://www.pfpz.pl/index/?lang_id=5.

http://www.pfpz.pl/_img/_pictures/237.gif

Myślę, że powyższy obrazek wygląda znajomo dla większości świadomych konsumentów- informację taką możemy znaleźć na niemal każdym produkcie.

Gdzie sprawdzić normy żywienia dla siebie? Jedynym, w 100% sprawdzonym źródłem są "Normy żywienia człowieka" pod redakcją Mirosława Jarosza z 2012 roku. Możemy je znaleźć w wersji elektronicznej dzięki Instytutowi Żywności i Żywienia. Oto link: http://mail.izz.waw.pl/~it/NORMY/NormyZywieniaNowelizacjaIZZ2012.pdf