A na imię jej było otyłość... wpis o typach otyłości i metodach jej pomiaru.

Hej :)

Mam wrażenie, że temat nadwagi i otyłości oraz rady jak z nimi walczyć to niekończąca się opowieść :) Im więcej o tym myślę i piszę, tym więcej mam pomysłów o czym jeszcze można by wspomnieć. Dzisiaj nieco o samej otyłości, skupiłam się główni na jej typach. Będzie też o metodach badania składu ciała. Zapraszam do lektury :)

Otyłość podzielić możemy na otyłość prostą, której przyczyną jest spożywanie zbyt dużej ilości kalorii, a także otyłość wynikającą z chorób. O ile terapia tej pierwszej będzie obejmowała zmiany żywieniowe i większą aktywność fizyczną, to w tej drugiej kluczowym elementem będzie leczenie choroby podstawowej. 

Otyłość jest chorobą, z którą należy walczyć, gdyż niesie ze sobą wiele powikłań zdrowotnych- może prowadzić do wystąpienia cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, zwyrodnień kości i stawów, zespołu bezdechu sennego, trudności z poruszaniem, obniżenia płodności... i wielu, wielu innych. Błędnym jest myślenie, że to problem tylko natury kosmetycznej. Nawet jeśli osoba otyła nie odczuwa negatywnych skutków swej masy ciała teraz, to mogą one pojawić się w niedalekiej przyszłości i znacznie obniżyć jakość życia. 

Zasadniczo wyróżniamy 2 typu otyłości:

• otyłość brzuszną (trzewną, wisceralną, androidalną, typu "jabłko")- kiedyś ten typ otyłości dotyczył przeważnie mężczyzn, obecnie bardzo często występuje również u kobiet. Tkanka tłuszczowa gromadzi się w okolicy brzucha- jest to bardzo niebezpieczne i obciążające dla wszystkich narządów zlokalizowanych w jamie brzusznej. Ten typ otyłości niesie ze sobą najwięcej zagrożeń, zwiększa znacząco ryzyko wystąpienia zawału, nadciśnienia, cukrzycy.
• otyłość pośladkowo- udową (gynoidalną, typu "gruszka")- jest mniej niebezpieczna dla zdrowia, charakterystyczna dla kobiet. Tkanka tłuszczowa gromadzi się w okolicy ud i pośladków- organizm buduje w tych miejscach rezerwy energetyczne na czas ewentualnej ciąży. Ten typ otyłości nie niesie ze sobą tak wielu zagrożeń zdrowotnych jak otyłość brzuszna. Nie jest to oczywiście wymówka, by nie walczyć z tym typem otyłości, ale nie jest to tak nagląca sprawa jak w przypadku otyłości brzusznej.

http://www.activek.pl/wp-content/uploads/2013/05/otyloscgruszka-i-jablko.jpg

Otyłość możemy podzielić również na:

• Otyłość brzuszną: występuje gdy BMI >30 kg/m2, obwód talii u mężczyzn wynosi >94 cm, a u kobiet >80 cm. Jest to najgroźniejszy typ otyłości, prowadzący m. in. do cukrzycy, nadciśnienia tętniczego i chorób serca.
• Otyłość metaboliczną: osoba ma prawidłową masę ciała, ale nieprawidłowy profil gospodarki lipidowej (wysoki poziom cholesterolu LDL ("złego"), a mały HDL ("dobrego")), a także gospodarki węglowodanowej (występuje u niej cukrzyca typu II lub stan przedcukrzycowy) oraz nadciśnienie tętnicze. 
• Otyłość "zdrową": osoba ma BMI przekraczające 30 kg/m2, ale nie ma powikłań ze strony gospodarki lipidowej, nie występuje u niej insulinooporność (czyli niewrażliwość tkanek na insulinę) i nie ma nadciśnienia. Czyli oprócz otyłości, jest zupełnie zdrowa i nie ma żadnych powikłań. Jednak nie wyklucza to sytuacji, że powikłania pojawią się w bliskim czasie. 

Aby stwierdzić otyłość nie zawsze wystarczy nam zwykła waga łazienkowa. Często potrzebne są metody, które uwzględniają więcej parametrów związanych z naszymi organizmami. W warunkach domowych warte uwagi jest mierzenie tzw. obwodów i rejestrowanie ich zmian. 

W postępowaniu dietetycznym wyróżniamy wiele metod pomiaru, oto niektóre z nich:

- BMI- body mass index- czyli wskaźnik masy ciała. Jest ilorazem masy ciała w kilogramach i wzrostu w metrach do kwadratu. Na jego podstawie klasyfikuje się badaną osobę do następujących grup:

BMI	Interpretacja
< 16,0	Niedowaga z poważnym niedoborem
16,0–16,99	Niedowaga z umiarkowanym niedoborem
17,0–18,49	Niedowaga z niewielkim niedoborem
18,5–24,99	Prawidłowa masa ciała
25,0–29,99	Nadwaga
30,0–34,99	Otyłość I stopnia
35,0–39,99	Otyłość II stopnia
≥ 40,0	Otyłość III stopnia- otyłość olbrzymia

BMI nie informuje nas o poziomie tkanki tłuszczowej i mięśniowej oraz o ich wzajemnym stosunku. Wynik może być błędny u osób z obrzękami, nadmiernym nagromadzeniem płynów i sportowców. Duży udział tkanki mięśniowej w organizmie może być odczytany jako nadwaga lub otyłość, co nie jest zgodne z prawdą. Jest to metoda z pewnością łatwa, ale nie idealna. 

- Bioimpedancja elektryczna: dokonywana zwykle na analizatorach składu ciała, najpopularniejszym jest Tanita. Badanie polega na wysłaniu impulsów elektrycznych przez ciało- woda będzie je dobrze przewodzić, a tkanka tłuszczowa nie. Wynik przedstawi nam zatem ilość wody i tkanki tłuszczowej w naszym organizmie, a także udział masy mięśniowej. Tanita poda nam także naszą podstawową przemianę materii i rozmieszczenie tkanki tłuszczowej. Nie jest pozbawiona wad, ale jest to jedna z najlepszych metod- jest tania i prosta, chyba najczęściej wykorzystywana przez dietetyków. Pomiar powinien być dokonywany w godzinach popołudniowych (rano możemy być odwodnieni po nocy), nie można wykonywać go u osób z obrzękami, w ciąży, kobiet podczas miesiączki- osoby te będą miały zbyt dużo wody w swoich organizmach, 

http://media.tanita.com/data/Image/products/ImageResize/Body-Composition-Analyzer---TBF-410GS_l.jpg?rev=A0FE

- Obwód ramienia- służy głównie ocenie pod względem odżywienia białkowego. Przydatny dla dokonania pomiarów osób leżących. Jest coraz rzadziej wykorzystywany, bo bierze pod uwagę tylko jedną daną.

- Wskaźnik talia- biodra: u osób otyłych służy do określenia miejsca nagromadzenia tkanki tłuszczowej- na brzuchu lub na udach i pośladkach. Kiedyś dla mężczyzn charakterystyczna była otyłość brzuszna, a dla kobiet otyłość pośladkowo- udowa- w dzisiejszych czasach ten podział uległ rozmyciu.

WHR= obwód talii/obwód bioder

Płeć	Typ otyłości
	Brzuszna	Pośladkowo- udowa
Mężczyźni	>= 1,0	<= 1,0
Kobiety	>= 0,8	<= 0,8

- Pomiar fałdów tłuszczowych- pomiar dokonywany jest za pomocą fałdomierza (kalipera) w 4 miejscach:  nad mięśniem trójgłowym ramienia, nad mięśniem dwugłowym ramienia, pod dolnym kątem łopatki i nad grzebieniem kości biodrowej. Trudno wykonać pomiar u osób bardzo otyłych i bardzo szczupłych. Metoda ta nie jest używana zbyt często, ponadto aby wynik był wiarygodny, trzeba mieć w pomiarach dużą wprawę :)

http://www.minifatcal.de/files/harpenden_kaliper.jpg

- Metody obrazowe: tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny- mają najmniejsze zastosowanie, ze względu na koszt, ale są bardzo wartościowym źródłem wiedzy o składzie ciała i nagromadzeniu tkanki tłuszczowej.

Mam nadzieję, że ta garść informacji o otyłości i metodach jej pomiaru była dla Was interesująca :) Następnym razem, gdy będę poruszać ten temat, będę już pisać o właściwym odżywianiu.